Nominacje nowego wielkiego mistrza

W czasie 546. posiedzenia Rady Generalnej Zakonu, 8 października 2018 r., wielki mistrz Frank Bayard OT powołał (za zgodą Rady) nową sekretarz generalną. Została nią Siostra Maria Gratia Rotter, działająca do tej pory w niemieckiej prowincji Zakonu Krzyżackiego, ale angażująca się także w sprawy dotyczące całego Zakonu. 
Nowym ekonomem generalnym został mianowany przeor prowincji niemieckiej, Ojciec Christoph Kerr. To bardzo ważna funkcja, bowiem ekonom zarządza całością majątku Zakonu i doradza wielkiemu mistrzowi w sprawach gospodarczych. Ważne jest więc doświadczenie w bankowości oraz działalności gospodarczej w "Ordenswerke", jakie posiada Ojciec Christoph,  jak też w pracy na rzecz całego Zakonu. Za poprzedniego wielkiego mistrza działał on bowiem w komisji prawnej.
Warto przy okazji dodać, że prokuratorem generalnym przy Stolicy Apostolskiej jest Ojciec Laurentius Meisner, który dodatkowo sprawuje funkcję zastępcy wielkiego mistrza Franka. 
 

Nowy, 66. wielki mistrz

W dniu dzisiejszym (22 sierpnia 2018 r.), czyli trzecim dniu kapituły generalnej Zakonu Krzyżackiego odbywającej się w Wiedniu, jej uczestnicy zabrali się na kapitule wyboru
 
wielkiego mistrza. Dr. Bruno Platter OT po 18 latach pełnienia urzędu wielkiego mistrza złożył swoje insygnia, tzn. płaszcz, krzyż i pierścień. Tym samym, ze względu na wiek,  zrezygnował z kandydowania na następną kadencję, a więc stało się jasne, że Zakon będzie miał nowego wielkiego mistrza. Został nim ojciec Frank Bayard OT, dotychczasowy generalny ekonom Zakonu oraz szef Centralnego Archiwum zakonu Krzyżackiego w Wiedniu (DOZA). Kadencja nowego wielkiego mistrza potrwa sześć lat.
Ustępującemu wielkiemu mistrzowi dziękujemy za wielokrotnie doświadczaną życzliwość, zaangażowanie i serce oraz wielokrotną obecność w Polsce. Zapewniamy o naszej modlitwie, którą otaczamy także ojca Franka:  
 
Modlitwa w intencji nowowybranego wielkiego mistrza (źródło: Rituale des Deutschen ordens)
 
Panie, nasz Boże, Ty prowadzisz swój lud przez posługę kapłanów. Daj naszemu bratu Frankowi łaskę wierności i posłuszeństwa Twojej woli, aby przez swoje życie i urząd wysławiał Ciebie w Twoim Synu Jezusie Chrystusie, który w jedności z Duchem Świętym żyje i króluje na wieki. Amen. 
 

775-lecie utworzenia diecezji w Ziemi Chełmińskiej i w Prusach

Dokładnie przed 775 laty legat papieski, kardynał Wilhelm z Modeny, działając z upoważnienia papieża Innocentego IV wyznaczył grabnice terytorialne czterech diecezji pruskich: chełmińskiej, pomezańską, warmińską i inflancką. To bardzo ważne wydarzenie dla historii Kościoła w Ziemi Chełmińskiej i w Prusach, które zapoczątkowało budowę hierarchi kościelnej oraz nowy rozdział w chrystianizacji  tych ziem. Tekst dokumentu w tłumaczeniu na język polski znaleźć można w dziale Zakon w Polsce - źródła. 

V Sympozjum Dorotańskie w Kwidzynie

W sobotę, 23 kwietnia świętowaliśmy w Kwidzynie 775 lat diecezji pomezańskiej oraz wspominaliśmy św. Dorotę z Mątowów. Już po raz piąty w Muzeum w Kwidzynie, oddziale Muzeum Zamkowego w Malborku odbyło się Sympozjum Dorotańskie. 
 
Dzień rozpoczął się od mszy św. w katedrze kwidzyńskiej, o godz. 9.00.Odprawił ją biskup elbląski Jacek Jezierski, który w kazaniu przypomniał historię diecezji pomezańskiej, której sukcesorką jest diecezja elbląska. O godz. 10.00, tradycyjnie przy pełnej sali, od słowa
Fot. Hubert Cyzman
skierowanego przez wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, dra Bruno Platera OT do biskupa Jezierskiego, rozpoczęła się konferencja. Jej program przedstawiał się następująco:  
 
Rozpoczęcie sympozjum – powitanie Wprowadzenie - dr Justyna Liguz
Krajobraz miejski Pomezanii w średniowieczu  - prof. dr hab. Roman Czaja (UMK Toruń)
Zamek w Kwidzynie w czasach bł. Doroty (w późnym średniowieczu)-  dr hab. Janusz Trupinda (Muzeum Zamkowe w Malborku)
Romańska kruchta przy kwidzyńskiej katedrze? - prof. dr hab. T. Torbus (UG Gdańsk)
 
Czy Biblia pauperum była księgą dla analfabetów? - ks. prof. dr hab. R. Knapiński (KUL Lublin)
Krzyżackie kapituły katedralne w średniowiecznych Prusach (XIII-XVI). Uwagi o ustroju i składzie osobowym - dr hab. Radosław Biskup (UMK Toruń)
Kult eucharystyczny w zakonie krzyżackim – o życiu religijnym w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach - prof. dr hab. W. Rozynkowski (UMK Toruń)
Sylwetka duchownego diecezji pomezańskiej późnego średniowiecza w świetle Statutów Synodalnych -  ks. prof. dr hab. Wojciech Zawadzki (UKSW Warszawa)
Promocja książki dr hab. Marty Kowalczyk „Bł. Dorota z Mątów” -  ks. prof. dr hab. Wojciech Zawadzki (UKSW Warszawa)
 

Majowa aktywność familiarska

Maj to bodaj najpiękniejszy miesiąc roku, a w dodatku poświecony Najświętszej Marii Pannie. Matka Chrystusa jest patronką Zakonu Krzyżackiego i jest w nim darzona szczególną
 
czcią. Nic dziwnego zatem, że w całej Europie bracia zakonni odprawiali nabożeństwa majowe, a siostry, rycerze honorowi i familiarzy uczestniczyli w nich aktywnie. Msze św. nie były jednak jedyną formą aktywności. Familiarzy organizowali  pielgrzymki do miejscu kultu maryjnego. Baliwat austriacki na przykład w liczbie ponad 20 familiarów  udał się na cały dzień kościoła "Maria auf der Heide" w miejscowości Frauenkirchen (region Seewinkel), znanego ośrodka pielgrzymkowego, gdzie Maria czczona jest w XIII-wiecznej figurze Marii z Dzieciątkiem i cudownym wizerunku Madonny. Barokową bazyliką opiekują się franciszkanie, którzy mają tam swój klasztor. 
Z kolei komturia "An Enns und Salzach" udała się do innego miejsca pielgrzymkowego "Maria Scharten" w regionie górnej Austrii. Chrześcijanie pielgrzymują tam już od 600 lat. Trasę pielgrzymki wypełniły teksty medytacji i modlitwa. 
Jeszcze inny pomysł miała komturia "Am Rhein und Main". Pewnego majowego popołudnia familiarzy z rodzinami spotkali się w Städel Museum we Frankfurcie nad Menem aby
 
obejrzeć niektóre spośród 409 przedstawień maryjnych, jakie znajdują się w tamtejszych zbiorach. Podziwiano działa Fra Angelico, Jana van Eyck, Rogiera van der Weyden i Lucasa Cranacha starszego. Wizycie towarzyszył fachowy komentarz historyka sztuki, poruszający także zagadnienia duchowe. Dzień zakończyło nabożeństwo majowe w kościele krzyżackim w Sachssenhausen oraz wspólna kolacja w ogrodzie należącym do zakonnego konwentu. Takie dni to budowanie wspólnoty.
 
 
Miesiąc maj kończył się w tym roku wyjątkowo pięknie - Uroczystością Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. 
 
I znowu familiarzy dopisali obecnością i byli bardzo aktywni w swoich parafiach. W wielu miejscach  w Europie, w procesjach Bożego Ciała widać było charakterystyczne postaci w płaszczach: bożogrobców, rycerzy maltańskich, joannitów oraz familiarów Zakonu Krzyżackiego. W Polsce jest to obca tradycja, ale przecież w procesji biorą udział wszystkie stowarzyszenia i bractwa działające przy parafiach, więc może kiedyś zobaczymy także w naszym kraju przedstawicieli bractw nawiązujących do tradycji zakonów rycerskich? Może także w naszych procesjach pójdą świeccy (mężczyźni i kobiety) w czarnych płaszczach oraz księża w czarnych mucetach ozdobionych czarnym krzyżem na białym tle? 
 
 
 
 
 
 
 
 

Kult błogosławionej Juty

W dniu 5 maja, wspomina się w Zakonie Błogosławioną Juttę von Sangerhausen. W Polsce zwana jest Jutą z Bielczyn, a jej wspomnienie liturgiczne przypada 12 maja, w rocznicę śmierci (wcześniej uważano, że zmarła 5 maja 1260r.). Kim była Juta już w tym miejscu wyjaśnialiśmy. W wyjątkowym roku obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę przypomnijmy więc odnowienie kultu Błogosławionej, które nastąpiło właśnie w okresie II Rzeczypospolitej. Juta, do której pielgrzymowali królowie Polski: Zygmunt III, Władysław IV, czy Jan III Sobieski w odrodzonej już Polsce otrzymała w miejscu swojej pustelni, w Bielczynach, poświęconą sobie kaplicę. Poświęcenia dokonał biskup chełmiński Stanisław Okoniewski 20 lipca 1937 r.
 
W latach 1981-1984 staraniem proboszcza z Chełmży, ks. Alfonsa Groszkowskiego została ona bardzo rozbudowana. Ze starej zachowano niektóre elementy, które znajdują się w prezbiterium. 20 maja 1984 r. biskup chełmiński Marian Przykucki ustanowił specjalny odpust, który jeszcze wzmocnił kult Błogosławionej, zwłaszcza w skali diecezji. 
W 2010 r. kaplicę odwiedził dr Bruno Platter OT, wraz z delegacją Zakonu Krzyżackiego oddając cześć nie tylko krewnej jednego ze swych poprzedników (Annona von Sangerhausen), ale także następczyni św. Elżbiety z Turyngii w dziele miłosierdzia. 
W dniu 29 marca 1927 biskup Okoniewski zatwierdził modlitwę do bł. Juty:
"Błogosławiona Juto, wielka miłośnico ubogich, uproś mi wielkie i hojne serce dla bliźnich, abym chętnie sobie coś ujmował i z biednymi się dzielił i tak zasłużył sobie na nagrodę od Pana Jezusa obiecaną. Amen".  

Inwestytura w Bouzov

W Sali Rycerskiej zamku Bouzov odbyła się 28 kwietnia 2018 r. inwestytura familiarskiego Baliwatu Czech, Moraw i Śląska. Kolejnym familiarem został Ondrej Podhorny. Uroczystość, z udziałem wielkiego mistrza, dr. Bruno Plattera OT, braci zakonnych i familiarów oraz licznych wiernych została przygotowana z dużym wyczuciem, a jej odświętny charakter nie przeszkadzał w modlitwie i skupieniu. Niewątpliwie sprzyjał temu  wystrój dawnego zamku
 
krzyżackiego, zawierający liczne odniesienia do historii Zakonu i jego charyzmatu. Zamek, będący własnością Zakonu Krzyżackiego od 1696 r., w latach 1896-1912 zyskał wspaniały neogotycki charakter. Całość nadzorował i finansował wielki mistrz, arcyksiążę Eugeniusz von Habsburg (1863-1954), a wykonywał architekt, Georg von Hauberisser.
 
W tej wyjątkowej scenerii kandydat złożył ślubowanie, w którym zobowiązał się do dawania świadectwa wiary poprzez aktywne życie ukierunkowane na potrzeby bliźniego. Otrzymał różaniec, krzyż i płaszcz, jako znaki przynależności do Instytutu Familiarów Zakonu Krzyżackiego.
 
 
Zwieńczeniem uroczystości była piękna czeska pieśń religijna do św. Wacława,tzw. Svatováclavský chorál, którego korzenie sięgają XII w.:
Svatý Václave, vévodo české země,
kníže náš, pros za nás Boha, svatého Ducha!
Kriste eleison.
Ty jsi dědic české země, rozpomeň se na své plémě,
nedej zahynouti nám ni budoucím, svatý Václave!
Kriste eleison.
Pomoci my tvé žádáme, smiluj se nad námi,
utěš smutné, zažeň vše zlé, svatý Václave!
Kriste eleison.
Nebeské jest dvorstvo krásné, blaze tomu, kdo tam dojde,
v život věčný, oheň jasný svatého Ducha.
Kriste eleison.
Maria, Matko žádoucí, tys Královna všemohoucí,
prosiž za nás, za křesťany, svého Syna, Hospodina!
Kriste eleison.
Andělé svatí nebeští, račte nás k sobě přivésti,
tam, kde chvála nepřestává věčného Boha.
Kriste eleison.
Všichni svatí, za nás proste, zahynouti nám nedejte,
svatý Víte, svatý Norberte, svatý Zikmunde, svatý Prokope,svatý Vojtěše,
svatý Jene Nepomucký, svatá Ludmilo, svatá Anežko, svatá Zdislavo,
svatý Václave!
Kriste eleison.
Bohu Otci chválu vzdejme, svatým křížem se žehnejme:
Ve jménu Otce i Syna jeho i Ducha svatého.
Kriste eleison.
 
Kandydatowi życzymy wielu łask Bożych oraz siły i wytrwałości w służbie bliźnim a czeskim familiarom kolejnych kandydatów. 
 
 
 
 

Familiarzy w dzień św. Jerzego

Dzień św. Jerzego 23 kwietnia to jedno z najważniejszych świąt Zakonu Krzyżackiego. Nic więc dziwnego, że co roku obchodzi się je bardzo uroczyście i w różnej formie. Obok bowiem sprawowania specjalnej, uroczystej liturgii Familiarzy podejmują różne przedsięwzięcia mające służyć uczczeniu jednego z głównych patronów Zakonu, ale także modlitwie, edukacji religijnej oraz budowaniu wspólnoty.
Familiarzy komturii "Am Rhein und Main" po nabożeństwie.
Źródło: deutscherorden.de
Dla przykładu baliwat "An der Etsch und im Gebirge" oraz komturia "Am Inn und Hohen Rhein" zorganizowały pielgrzymkę do opactwa benedyktyńskiego St. Georgenberg-Fiecht, uczestnicząc we mszy św. i łącząc wyprawę z duchowym konwentem (zgormadzeniem) konfratrów. Tegorocznym tematem był sakrament namaszczenia chorych. 
 
Familiarzy skupieni w komturii "Am Rhein und Main" świętowali w krzyżackim kościele we Frankfurcie-Sachsenhausen. Znajduje się tam drewniany relief przedstawiający Świętego wykonany w Południowym Tyrolu. W czasie nabożeństwa Familiarzy wspominali swojego niedawno zmarłego konfratra, Ojca Prof. Dr. med. Huberta Abela, komtura w latach 1985-1989 oraz 1996-2001. 
 

Twój Krzyż Panie jest moją siłą

Po przeżyciu Triduum Paschalnego, cieszymy się dziś Zmartwychwstaniem Chrystusa, z którego płynie nadzieja, ale także siła do dalszego życia. Członkowie Zakonu i Familiarzy odwołują się do Krzyża bardzo często, odmawiając m.in. następującą modlitwę: 
 
TWÓJ KRZYŻ JEST MOJĄ SIŁĄ
Panie Jezu Chryste, przez Twoją śmierć na Krzyżu i Twoje Zmartwychwstanie w światłości otworzyłeś drogę do życia. Uświęciłeś mnie we chrzcie św. i naznaczyłeś duchem miłości. Naśladując Ciebie noszę Krzyż Zakonu, znak Twojego poświęcenia i wierności. Wspomóż mnie w moich staraniach bycia wzorem dla ludzi w słowie i czynie, aby pokazać, że Ty jesteś we mnie i ze mną. Twój Krzyż niech będzie mi siłą i mocą w życiu, pociechą i ufnością w godzinie śmierci, honorem i chwałą w wieczności. Amen
 
Dobrych i błogosławionych Świąt Wielkiej Nocy!
 

Posiedzenie Rady Generalnej w Wiedniu

Według Statutów Zakonu Krzyżackiego wielki mistrz sprawuje swój urząd przy pomocy Rady Generalnej. W jej skład wchodzą aktualnie: prokurator generalny i zastępca wielkiego
źródło: www.deutscher-orden.at
 
mistrza O.Laurentius Meißner OT (Niemcy); asystentka generalna S. Maria Regina Zohner OT (Niemcy); sekretarz generalny O.Olaf Wurm OT (Włochy); ekonom generalny O. Frank Bayard OT (Niemcy); członkowie Rady: O. Peter Unterhofer OT (Włochy), O.Karl Seethaler OT (Austria), O. Metoděj Hofman OT (Czechy); przedstawicielki zgormadzenia żeńskiego:S. Aloisia Prieler OT(Niemcy), S. Dr. Erentraud Gruber (Włochy.)
Wielki mistrz zbiera Radę, aby poradzić się przed podjęciem decyzji w szczególnie ważnych dla Zakonu sprawach. Tym razem głównym tematem zebrania odbytego w Wiedniu, w dniu 5 lutego były przygotowania do zbliżającej się Kapituły Generalnej, na której dokonany zostanie wybór wielkiego mistrza. Będzie ona miała miejsce pod koniec sierpnia bieżącego roku.